Filmowa Encyklopedia Powstań Śląskich sezon 2
Zapraszamy na nasza nową stronę internetową:
www.roweryzabytkowe.pl
Filmowa Encyklopedia Powstań Śląskich VI
Odcinek 1: Robert Klyta
Bohaterem odcinka jest Robert Klyta (1882-1960) – uczestnik powstań śląskich na terenie ziemi rybnickiej. Ze względu na udział w powstaniach Klyta po plebiscycie musiał opuścić rodzinny majątek w Starych Gliwicach i przenieść się do Dębieńska (leżącego w granicach Polski). W okresie międzywojennym prowadził dwie restauracje. Podczas II wojny światowej jego majątek został zarekwirowany przez nazistów.
Odcinek 2: Karol Kolebacz
Bohaterem odcinka jest Karol Kolebacz (1874-1961) – delegat powiatu raciborskiego na Sejm Dzielnicowy w Poznaniu w 1918 r., założyciel Polskiej Organizacji Wojskowej G. Śl. w Gorzycach, dowódca oddziału powstańczego w trakcie I powstania śląskiego. Po zakończeniu walk, w obawie przed niemieckimi represjami, Kolebacz musiał opuścić Górny Śląsk i osiedlić się w Wielkopolsce.
Odcinek 3: Emil Baron
Bohaterem odcinka jest Emil Baron (1897-1978) – członek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” oraz Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Baron brał udział w trzech powstaniach śląskich (w III dowodził batalionem piekarskim) oraz uczestniczył w ochranianiu polskich wieców przed plebiscytem. W latach 1922-1926 był podoficerem Wojska Polskiego w 11 pp. w Będzinie, a w trakcie II wojny światowej działał w konspiracji na terenie Generalnego Gubernatorstwa.
Odcinek 4: Wilhelm Patoń
Bohaterem odcinka jest Wilhelm Patoń (1901-1940) – uczestnik powstań śląskich i pracownik Polskiego Komisariatu Plebiscytowego. Bezpośrednio przed wybuchem II wojny światowej Wilhelm Patoń zaangażował się w działalność wywiadowczą. W marcu 1939 roku został zatrzymany na granicy polsko-niemieckiej w Bytomiu. Przez ponad rok był przetrzymywany w niemieckich więzieniach. W listopadzie 1940 roku został ścięty na gilotynie w Berlinie-Plötzensee za szpiegostwo na rzecz Polski.
Odcinek 5: Augustyn Glazowski
Bohaterem odcinka jest Augustyn Glazowski (1870-1940). Działalność narodowa Glazowskiego zaczyna się pod koniec XIX wieku. W 1895 roku został kolporterem Katolika i otworzył drukarnię w Rozbarku, w której sprzedawano również polską prasę oraz książki drukowane w Krakowie, Lwowie i Poznaniu. Glazowski był także współzałożycielem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Bytomiu – pierwszego gniazda tej organizacji na Górnym Śląsku. W 1904 r. przeniósł się z rodziną do Wielkich Piekar i odkupił kamienicę przy Kalwaryjskiej 51. Szybko stała się ona „kuźnią Glazowskiego” – miejscem, w którym swoje siedziby miały polskie organizacje narodowe (m.in. TG „Sokół”, Zjednoczenie Zawodowe Polskie, Towarzystwo Śpiewacze „Halka”, Kasyno Polskie, Towarzystwo św. Alojzego czy Towarzystwo Polek). Za swoją działalność Glazowski był szykanowany przez władze niemieckie (m.in. w okresie I wojny światowej osadzono go w twierdzy w Nysie). W okresie powstań śląskich w jego kamienicy znajdował się główny punkt werbunkowy i przesyłkowy Pułku Strzelców Bytomskich, placówka ekspozytury polskiego wywiadu, a także składnica broni powstańczej.
Odcinek 6: Paweł Zembok
Bohaterem odcinka jest Paweł Zembok (1894-1929) – działacz polskich organizacji na terenie powiatu pszczyńskiego (m.in. Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”) oraz uczestnik III powstania śląskiego. Po powstaniach Zembok był urzędnikiem Starostwa Powiatowego w Pszczynie, wiceprezesem powiatowym Związku Powstańców Śląskich oraz przedsiębiorcą (w 1922 r. założył Towarzystwo Wartowników „Strzecha”, zajmujące się ochroną śląskich zakładów pracy). Zginął w 1929 r. w wypadku samochodowym.
Odcinek 7: Paweł Kempka
Bohaterem odcinka jest Paweł Kempka (1886-1972) – polski prawnik i działacz narodowy, bliski współpracownik i przyjaciel Wojciecha Korfantego (szefa Wydziału Administracyjnego w Polskim Komisariacie Plebiscytowym w Bytomiu), współtwórca ustroju prawnego autonomicznego Województwa Śląskiego, posła do Sejmu Śląskiego trzech kadencji. W czasie II wojny światowej Kempka nie podpisał Volkslisty, za co został przez Niemców pozbawiony notariatu i całego majątku.